«Ο πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι και η κυβέρνησή του πρέπει να τερματίσουν αμέσως την εκστρατεία τους κατά της ελευθερίας του Τύπου και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι συγγραφείς και οι δημοσιογράφοι θα μπορούν να συνεχίσουν απρόσκοπτα το ζωτικής σημασίας έργο τους. Οι συγγραφείς και οι δημοσιογράφοι δεν πρέπει να εκφοβίζονται. Στο PEN International, υπερασπιζόμαστε αταλάντευτα αυτές τις θεμελιώδεις ελευθερίες».
Burhan Sonmez, Πρόεδρος του PEN International
7 Ιουνίου 2024: το PEN International εκφράζει την ανησυχία του για τις στιγματικές ομιλίες του Προέδρου Μιλέι εναντίον δημοσιογράφων, συγγραφέων, εκδοτικών οίκων και μέσων ενημέρωσης. Σύμφωνα με το Δημοσιογραφικό Φόρουμ της Αργεντινής, από τον Ιανουάριο του 2024 έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 61 επιθέσεις κατά του Τύπου της Αργεντινής. Ο πρόεδρος ήταν υπεύθυνος για τουλάχιστον το 30% των επιθέσεων, ενώ το 13% πραγματοποιήθηκαν από την αστυνομία και το 10% από δημοτικούς και εθνικούς αξιωματούχους.
Από τις 10 Δεκεμβρίου 2023, ημέρα ανάληψης της προεδρίας της Αργεντινής από τον Μιλέι, η ελευθερία της έκφρασης και τα πολιτιστικά δικαιώματα έχουν παραβιαστεί, θέτοντας σε κίνδυνο το έργο των δημοσιογράφων, των συγγραφέων και των εργαζομένων στον πολιτισμό. Τα διαφημιστικά συμβόλαια της κυβέρνησης με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν ανασταλεί, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά, ιδίως εκείνα που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, να αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να κλείσουν.
Μέχρι στιγμής φέτος, το Acequia TV έχει κλείσει και τον Μάρτιο η κυβέρνηση ανέστειλε την λειτουργία του Télam, του μεγαλύτερου ειδησεογραφικού πρακτορείου της Λατινικής Αμερικής, αφού ο πρόεδρος ανακοίνωσε το κλείσιμό του, επειδή φέρεται να αποτελεί εργαλείο «προπαγάνδας». Αργότερα, τον Μάιο, οι αρχές διέκοψαν το περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για λόγους «αναδιοργάνωσης».
Ο πρόεδρος Μιλέι αποκλείει συνεχώς και δημοσίως δημοσιογράφους, χρησιμοποιώντας υποτιμητικούς όρους όπως «διεφθαρμένοι», «ψεύτες» και «εκβιαστές». Έχει επίσης περιγράψει τα μέσα ενημέρωσης ως «εκβιαστές», «ψεύτες, δυσφημιστές και συκοφάντες» και προειδοποίησε στον λογαριασμό του στο X ότι καθήκον της κυβέρνησής του θα είναι να τους «κατεβάσει από τον κόσμο στον οποίο νομίζουν ότι ζουν».
Στις 17 Μαρτίου 2024, ο εκδοτικός οίκος Marea, που ειδικεύεται στη δημοσιογραφία και στα ανθρώπινα δικαιώματα, έπεσε θύμα επίθεσης τρολ στον λογαριασμό του στο Facebook. Στόχος της επίθεσης ήταν να δυσφημιστεί το βιβλίο Delia, προπύργιο της αντίστασης, της Soledad Ipaguirre, για την Delia Giovanola (1926-2022), μία από τις ιδρύτριες της ομάδας Abuelas de Plaza de Mayo. Η επίθεση σημειώθηκε την παραμονή της Ημέρας Μνήμης για την Αλήθεια και τη Δικαιοσύνη στις 24 Μαρτίου με περισσότερα από 800 μηνύματα και σχόλια μίσους. Η πλειονότητα αυτών των μηνυμάτων υπερασπιζόταν την τελευταία στρατιωτική δικτατορία, υποστήριζε τον Μιλέι, περιείχε ρητορική μίσους κατά των Abuelas de Plaza de Mayo και περιελάβανε απειλές για εξαφάνιση ή θάνατο κατά του συντάκτη ή των συντελεστών. Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος Μιλέι έχει προσβάλει δημοσίως και έχει απαξιώσει συγγραφείς και διανοούμενους, όπως ο Jorge Fernández Díaz, επειδή τον επέκριναν.
Αργότερα, στις 9 Απριλίου, η Editorial Perfil, ένας όμιλος μέσων ενημέρωσης 47 ετών, έγινε στόχος του Προέδρου Μιλέι κατά τη διάρκεια συνέντευξης, όπου «πανηγύρισε» για την πιθανή πτώχευσή της.
Επιπλέον, στην Αργεντινή αυξήθηκαν οι συλλήψεις, οι απειλές, σε ορισμένες περιπτώσεις οι απειλές θανάτου, και οι επιθέσεις σε εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης που κάλυπταν διαδηλώσεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις διαδηλώσεις μεταξύ 31 Ιανουαρίου και 2 Φεβρουαρίου, όταν τουλάχιστον 35 δημοσιογράφοι δέχθηκαν επίθεση από τις αρχές με σφαίρες από καουτσούκ, κάηκαν από αέρια ή ξυλοκοπήθηκαν, επειδή απλώς έκαναν ρεπορτάζ για τη διαδήλωση των πολιτών.
Αυτές οι επιθέσεις, σε συνδυασμό με την οικονομική πίεση, την εργασιακή ανασφάλεια για τους εργαζόμενους στον πολιτισμό και τα μέσα ενημέρωσης και τις αστικές αγωγές κατά δημοσιογράφων, αντιπροσωπεύουν διακριτικές προσπάθειες να καταπνιγεί η εργασία που είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της δημοκρατίας και της κοινωνίας.
Έξι μήνες μετά την έναρξη της διακυβέρνησης του Προέδρου Μιλέι, ανάμεσα σε άλλες ενέργειες που έχουν γίνει, έχει αναδειχθεί ένα σαφές μοτίβο επιθέσεων, αποκλεισμών, απειλών και ξαφνικού κλεισίματος μέσων ενημέρωσης, δημιουργώντας ένα ανατριχιαστικό αποτέλεσμα και ένα εχθρικό περιβάλλον για τους δημοσιογράφους, τους συγγραφείς, τους εκδότες, τα μέσα ενημέρωσης και τους εργαζόμενους στον πολιτισμό. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την κρισιμότητα για τη διασφάλιση του δικαιώματος πρόσβασης στην πληροφόρηση και της ελευθερίας της έκφρασης στην Αργεντινή.
Το PEN International καλεί τον Πρόεδρο της Αργεντινής και την κυβέρνησή του:
– Να σταματήσουν όλες τις πράξεις διάκρισης και στιγματισμού από αξιωματούχους κατά των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων, οι οποίες εμποδίζουν την ελευθερία της πληροφόρησης.
– Να εγγυηθούν την πλήρη άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 του Εθνικού Συντάγματος της Αργεντινής.
– Να διασφαλίσουν τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, ώστε οι δημοσιογράφοι να ασκούν ελεύθερα το έργο τους, χωρίς τον κίνδυνο απειλών ή επιθέσεων.
– Να εγγυηθούν το δικαίωμα των εργαζομένων στον πολιτισμό να εργάζονται χωρίς τον φόβο της καταστολής.
– Να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το κράτος της Αργεντινής σε συνθήκες και πρότυπα του διεθνούς δικαίου, όπως το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Διακήρυξη του Chapultepec, μεταξύ άλλων.
